Mikołaj Lech
rzecznik patentowy
Spis treści
- • Co oznacza C w kółku?
- • Czym C w kółku różni się od symbolów ™ oraz ® przy nazwie lub logo?
- • Czy muszę dodać C w kółku, aby prawo mnie chroniło?
- • Kto może używać znaczka C w kółku?
- • Nota copyrightowa – jak ją zapisywać?
- • Nota wszystkie prawa zastrzeżone
- • Po co dodawać C w kółku (notę copyrightową)?
- • Jak napisać C w kółku na komputerze?
- • Co oznacza C w kółku? Podsumowanie
Co oznacza symbol C w kółku ©?
Symbol C w kółku to skrót od słowa copyright i oznacza prawa autorskie. Jest to więc informacja, że tak oznaczony utwór (np. książka, strona www, logo), jest chroniony właśnie tymi prawami autorskimi. Prawa te przysługują autorowi z tytułu stworzenia dzieła.
Znaczka © używa się do prewencji. Ma on odstraszyć osoby, które chciałyby dany utwór skopiować lub w inny sposób komercjalizować.
Przykład:
Informacja o nocie copyright pierwszy raz pojawiła się amerykańskiej ustawie „The United States Copyright Act of 1909”. Jednak dopiero w 1971 roku międzynarodowym aktem, który to uregulował, była Konwencja o prawie autorskim sporządzona w Paryżu.
Czym C w kółku różni się od symbolu R w kółku i symbolu TM i SM?
Co oznacza TM? Znak TM to skrót od trademark, czyli znak towarowy. Znak towarowy to najczęściej nazwa albo logo, które przedsiębiorcy wykorzystują do oznaczania towarów lub usług. Prawo do pewnego stopnia chroni markę z samego faktu, że posługiwałeś się nią jako pierwszy. Posługiwanie się symbolem TM przy logo jest więc takim nieformalnym ostrzeżeniem: „To moje”.
Znak SM to skrót od service mark co oznacza znak usługowy. W Polsce pojęcie znaków towarowych zawiera w sobie także znaki usługowe. Podobnie jak TM, symbol SM nie oznacza, że znak jest zarejestrowany.
Co oznacza symbol ® przy logo produktu?
Znak R w kółku to skrót od registered, czyli zarejestrowany. Podobnie jak symbol TM również R-ka w kółku odnosi się do znaków towarowych, tyle że zastrzeżonych. R-ka w kółeczku informuje, że dana nazwa lub logo zostały zarejestrowane w Urzędzie Patentowym jako znak towarowy. Mit, który często krąży wśród społeczeństwa, sugeruje, że symbol R-k potwierdza oryginalność produktu.
Dzięki temu dysponują one najsilniejszą możliwą ochroną prawną. Za używanie znaczka ® bez rejestracji grozi grzywna do 5 tys. złotych.
Zasięg ochrony obu praw świetnie obrazują mapki:
Pamiętaj:
O ile logo jest bardzo oryginalne to może być chronione równocześnie prawem autorskim i jako zarejestrowany znak towarowy. To właśnie dlatego firmy czasami dodają zarówno symbol ® jak i © przy grafice. Tylko uważaj, bo sądy powszechnie przyjmują, że prawo autorskie nie chroni samej nazwy firmy.
UWAGA! Niższe opłaty za rejestrację znaku towarowego w UPRP i EUIPO!
Możesz obniżyć opłaty urzędowe za rejestrację marki aż o 75% dzięki dotacjom z UE. Program skierowany jest do firm z sektora MŚP, a jego górna granica wynosi 1000 EUR. W zeszłym roku 100% złożonych przeze mnie wniosków zakończyło się przyznaniem grantu. Chętnie pomogę Ci uzyskać taką dotację. Po prostu napisz do mnie przez formularz.
Dalsza część artykułu pod formularzem.
Czy muszę dodać znaczek C w kółku, aby prawo mnie chroniło?
Nie. Prawa autorskie przysługują twórcy od chwili stworzenia dzieła. Czyli utrwalenia go w takiej formie, aby mogły się z nim zapoznać osoby trzecie. Sam pomysł w Twojej głowie to jeszcze za mało. Dla istnienia ochrony nie ma też znaczenie czy umieścisz C w okręgu.
Co ciekawe w USA do połowy lat XX uzależniano ochronę prawnoautorską od dodania noty copyrightowej. Aby dochodzić roszczeń w sądzie, taki utwór należało w tamtych czasach zastrzec w Copyright Office. Brak noty copyrightowej mógł doprowadzić nawet do tego, że dzieło wchodziło do domeny publicznej.
Dziś takiego wymogu już nie ma. Z tym że formalna rejestracja praw autorskich niesamowicie ułatwia walkę z naruszycielami. Poświęciłem temu osobne nagranie.
Kto ma prawo do używania symbolu C w kółku? Gdzie zarejestrować ©?
Twórca albo osoba, na którą twórca przeniósł te prawa autorskie.
Co ważne przepisy wprost mówią, że dokonuje się tego tylko pisemną umową. Samo zapłacenie twórcy za jego pracę to za mało. On nadal jest właścicielem swojego dzieła.
Art. 53
Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności.
Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Niestety wiele firm to zaniedbuje. Latami używają logotypu, do którego nie mają praw autorskich. Orientują się dopiero w chwili, gdy dochodzi do sporu o prawa do marki. Na szczęście umowę o przeniesienie praw autorskich możesz podpisać nawet po latach.
Legalne używanie C w kółku nie wymaga rejestracji w Urzędzie Patentowym.
Zobacz również:
- Listy od oszustów, czyli wyłudzenie „na Urząd Patentowy”
- Czy 30% różnic wystarczy, aby obejść plagiat?
- Procedura rejestrowania znaków towarowych
Nota copyrightowa – jak ją zapisywać?
Jak wspominałem, C w kółku oznacza prawa autorskie. Warto jednak przy tej okazji uszczegółowić komu przysługują. Przykładowo jako autor tego artykułu mógłbym napisać:
© Mikołaj Lech
© copyright by Mikołaj Lech
Przy książkach często dodatkowo wskazuje się rok powstania:
Tak szczegółowa nota copyrightowa od razu pokazuje komu przysługują prawa autorskie. Przydaje się to w sytuacji, kiedy chcemy nawiązać współpracę. Np. podpisać umowę licencyjną na posługiwanie się bajkowymi postaciami.
Konstrukcja noty copyrightowej:
© + nazwa posiadacza praw + rok powstania
Nota wszystkie prawa zastrzeżone
Oznacza, że prawa autorskie przysługują podmiotowi, który tej noty używa. Czasami zapisuje się to jako: © Wszystkie prawa zastrzeżone. W wersji angielskiej brzmi to All rights reserved. Zasady używania tej noty są analogiczne jak C w kółku.
Po co dodawać informację o prawach autorskich?
Jak pisałem, ma to głównie cel prewencyjny.
Z drugiej jednak strony może się przydać w przypadku sporu, aby dostać wyższe odszkodowanie. Chodzi o to, że jeżeli np. na zdjęciu mamy notę copyrightową © Jan Nowak 2022, a konkurent i tak je wykorzysta, to łatwo udowodnisz mu działanie zawinione.
Naruszyciel nie będzie mógł się bronić tym, że nie wiedział do kogo odezwać się po zgodę.
Jak zrobić C w kółku na klawiaturze?
Znaczek praw autorskich możesz zrobić wciskając lewy ALT i przytrzymując go, a na klawiaturze numerycznej wybierając numery 0169. Alternatywnie, jeśli używana przez Ciebie czcionka nie ma tego symbolu, to możesz go zapisać „na piechotę” jako duże C w nawiasach, czyli (C).
Symbole własności intelektualnej. Co oznacza C w kółku – podsumowanie
C w kółku to skrót od copyright. Jest to informacja, że danej osobie przysługują do utworu prawa autorskie. Nie zawsze to musi być twórca. Często w wyniku zawartych umów, prawa te przechodzą na nabywcę. Np. w przypadku bajek będzie to wytwórnia typu Walt Disney.
Zobacz również:
- Czy można zastrzec znak towarowy na osobę fizyczną?
- Jak zgłosić nieuczciwą konkurencję na Allegro?
- Naruszenie znaku towarowego. Tych 6 błędów unikaj!
- Jak dostosować znak towarowy do rejestracji?
- Co daje zastrzeżenie znaku towarowego? 7 KORZYŚCI!
- Badanie znaku towarowego płatne vs darmowe
- Co oznacza znak TM przy logo?
- Gdzie rejestruje się nazwę i logo firmy?
FAQ
Czy prawo autorskie chroni nazwę firmy?
❌ Nie, i potwierdzają to liczne wyroki są polskich sądów. Mówi się, że idealna nazwa firmy powinna być krótka, prosta i zapadająca w pamięć. To naturalnie wymusza używanie krótkich zwrotów. A to z kolei sprawia, że nazwa stanowi zbyt drobną formę, aby można było ją uznać za utwór w myśl prawa autorskiego. Kwalifikują się do tego dużo dłuższe formy, jak wiersze czy artykuły prasowe.
Co więcej nawet minimalistyczne logo może nie być chronione prawem autorskim. Tak orzekły sądy w sprawach logo zespołów muzycznych PIERSI oraz KOMBII.
Jeżeli chcesz mieć pewność, że prawo chroni Twoją markę firmy ✅ zgłoś do rejestracji znak towarowy. Urząd Patentowy przyzna Ci wtedy świadectwo rejestracji, które jest czymś na kształt aktu notarialnego. Uzyskasz w ten sposób monopol na posługiwanie się swoją marką i pewność, że nikt Ci jej nie ukradnie.
Gdzie zastrzega się prawa autorskie do firmowego logo?
❌ Nigdzie. Prawa autorskie powstają nawet nie w chwili stworzenia danego dzieła, ale już na etapie jego opracowywania. Warto jednak zadbać o dowody na to, że te prawa do nas należą, bo w ewentualnym sporze będziemy musieli to wykazać.
W tym kontekście jest aż 5 sposobów na przygotowanie takich dowodów. Tutaj wymienię dwa:
1️⃣ Wysyłasz sobie finalny rysunek, logo czy tekst piosenki na maila. Zostanie wtedy ślad z datą. W sporze informatyk śledczy potwierdzi, że to wiarygodny dowód z datą pewną.
2️⃣ Udajesz się do notariusza, który odbiera Twoje oświadczenie, że jesteś twórcą danego dzieła. Na dowód otrzymasz potwierdzenie z jego pieczątką.
